Yılan Isırığı Durumunda Atılması Gereken Adımlar
Doğada yürüyüş yaparken ya da kırsal alanlarda bulunurken karşılaşabileceğiniz en tehlikeli durumlardan biri de yılan ısırığıdır. Türkiye’de yılın bazı dönemlerinde özellikle sıcak havalarda yılanlarla karşılaşma riski artar. Bu durumda paniğe kapılmadan, bilinçli şekilde hareket etmek hayat kurtarıcı olabilir. Peki bir yılan sizi ya da bir yakınınızı ısırırsa ne yapmalısınız? İşte yılan ısırığında atılması gereken adımlar.
Önce Panik Yapmayın, Sakin Kalın
Yılan ısırıkları her zaman ölümcül değildir. Ancak panik yapmak kalp atış hızını artırarak zehrin vücutta daha hızlı yayılmasına neden olabilir. Isırılan kişi mümkün olduğunca sakin tutulmalı, ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Mümkünse kişi oturtulmalı veya yatırılmalı ve hareket ettirilmemelidir.
112’yi Arayın – Tıbbi Yardım Şart
Yılan ısırığı durumunda ilk yapılması gereken şey, acil sağlık hizmetlerini aramaktır. Özellikle zehirli yılan ısırıklarında profesyonel sağlık müdahalesi hayati önem taşır. Panzehir uygulaması yalnızca hastane ortamında yapılabilir. Ambulans gelene kadar hastayı güvenli bir yerde sabit tutmak önemlidir.
Isırılan Bölgeyi Aşağıda Tutun
Isırılan uzuv, kalp seviyesinin altında tutulmalıdır. Bu, zehrin kan yoluyla hızlı yayılmasını engellemeye yardımcı olur. Isırılan bölge mümkünse sabitlenmeli ancak kesinlikle sıkılmamalıdır. Kan dolaşımını tamamen kesen turnike uygulaması yapılmamalıdır.
Yanlış İlk Yardım Yöntemlerinden Kaçının
Halk arasında doğru bilinen birçok yanlış uygulama vardır. Bunların başında turnike yapmak, ısırık yerini kesmek veya zehri emmeye çalışmak gelir. Bu yöntemler zehrin yayılmasını önlemek yerine daha fazla doku hasarına ve enfeksiyona neden olabilir. Isırık yerine hiçbir şekilde bıçakla müdahale edilmemeli, zehri emme girişiminde bulunulmamalıdır.
Isırık Bölgesini Temizleyin, Ancak Sarmayın
Isırılan bölge temiz bir suyla nazikçe yıkanabilir. Ancak antiseptik madde ya da kimyasal uygulanmamalı, sıkı bandajla sarılmamalıdır. Açık yara varsa steril bir bezle üzeri hafifçe örtülebilir ama kan dolaşımını engelleyecek baskıdan kaçınılmalıdır.
Semptomları Takip Edin
Zehirli yılan ısırıklarında genellikle birkaç dakika içinde belirti görülmeye başlanır. Şiddetli ağrı, şişlik, kızarıklık, morarma, bulantı, baş dönmesi, terleme, bilinç bulanıklığı ve nefes darlığı gibi belirtiler görülebilir. Bu semptomlar varsa hastanın durumu kritik olabilir. Tıbbi yardım gelene kadar hasta yakından gözlemlenmelidir.
Yılanı Yakalamaya ya da Öldürmeye Çalışmayın
Isıran yılanı tanımaya çalışmak faydalı olabilir ancak bu, yeni bir tehlike doğurmamalıdır. Eğer güvenli bir mesafeden yılanın rengi, boyutu ya da belirgin özellikleri gözlemlenebilirse bu bilgi sağlık ekiplerine iletilebilir. Ancak yılanı yakalamaya veya öldürmeye çalışmak kesinlikle önerilmez.
Alkol ve Ağrı Kesici Kullanmayın
Yılan ısırığından sonra hastaya alkol, kafein veya aspirin gibi ağrı kesici ya da uyarıcı maddeler verilmemelidir. Bu maddeler dolaşımı etkileyerek zehrin yayılmasını hızlandırabilir ve tedaviyi zorlaştırabilir.
Yılan ısırığı ciddi bir durumdur ancak doğru müdahale ile ölüm riski büyük ölçüde azaltılabilir. Doğada vakit geçirirken kapalı ayakkabılar ve uzun paçalı giysiler tercih etmek, yürüyüş sırasında çevreyi dikkatle gözlemlemek, çalılıklardan uzak durmak gibi önlemlerle risk en aza indirilebilir. Ve en önemlisi olabildiğince hızlı bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.